Het belang van verlof
Auteur: Andreas Tonneijck, reclasseringswerker bij Novadic-Kentron Verslavingsreclassering
Zowel de reclassering als forensische zorginstellingen (bijvoorbeeld klinieken) kunnen hun werk niet verrichten zonder maatschappelijk draagvlak. Ook deze kerst zullen er enerzijds cliënten zijn die nog niet ver genoeg in hun klinische behandeling zijn om op verlof te mogen, en anderzijds zullen er cliënten op verlof gaan wat bij slachtoffers angsten en trauma’s kan doen herleven. Dergelijke afwegingen dienen met zorgvuldigheid gemaakt te worden.
Diverse wetenschappelijke onderzoeken van het WODC tonen aan dat de inzet van forensische zorg tot een veiligere samenleving leidt dan enkel gevangenisstraf. Ook blijkt uit dit brede artikel van De Correspondent dat het beeld in de media rondom tbs soms vanuit een onvolledig perspectief geschreven wordt.
Wanneer er sprake is van een langdurig klinisch behandeltraject, houdt de reclassering toezicht op dit behandelverloop en deze risico’s. Het daadwerkelijke resocialiseren buiten de kliniek, met in beginsel begeleide vrijheden en uiteindelijk onbegeleide verloven buiten het zorgterrein, wordt stapsgewijs vormgegeven.
Telkens worden er in verschillende fases van een resocialisatietraject, en door verschillende partijen (bijvoorbeeld reclassering, psycholoog, psychiater, betrokken behandelaren) risicoanalyses afgenomen. De uitkomsten van dergelijke analyses geven onder andere duiding aan de inschatting van het risico op herhaling (recidive). Is er bijvoorbeeld sprake van nieuwe vaardigheden om met negatieve emoties om te gaan? In hoeverre is het netwerk van betrokkene ondersteunend om een terugval in middelengebruik of recidive te voorkomen?
Ik wil geenszins de ernst van de incidenten, gepleegd door onder toezicht gestelden, tijdens verlof bagatelliseren. Laat staan het leed voor de slachtoffers en/of de fouten die gemaakt zijn. Bescherming van de maatschappij ervaar ik ook als onderdeel van mijn werk. Toch blijft het voortzetten van verloven – het oefenen van nieuw gedrag in de maatschappij – noodzakelijk om de veel grotere groep cliënten die niet recidiveren tijdens verlof de kans te bieden. Een kans die zij nodig hebben voor een veilige terugkeer in de samenleving; dat is in ieders belang.
Met dit spanningsveld hebben meerdere partijen te dealen. Het is onderdeel van ons werk. Ik hoop dat wanneer ik na mijn kerstverlof mijn laptop weer open klap, de afwegingen de juiste zijn geweest en de desbetreffende cliënten wederom een stap hebben gezet naar een delictvrij bestaan.
